Financiële paragraaf
De gemeente voert een solide financieel beleid waarbij wordt gezocht naar een balans tussen financieel behoedzaam zijn waar het moet en extra investeren wanneer dat kan en noodzakelijk is.
De onzekerheid voor de financiële huishouding van gemeenten, door de afname van het gemeentefonds vanaf 2026, blijft helaas nog steeds als een zwaard van Damocles boven de gemeentebegrotingen hangen. Gemeenten zijn nog in gesprek met het Rijk over een oplossing voor de afname van het gemeentefonds. Een positieve stap is dat het gemeentefonds met ingang van 2027 meebeweegt met het BBP. De vraag is of deze compensatie voldoende is om het bestaande tekort in onze meerjarenbegroting op te lossen.
Gegeven deze situatie hebben we ervoor gekozen om de omvang van de begroting maximaal te benutten. Dat leidt tot (budgettaire) ruimte voor het oplossen van onvermijdelijke knelpunten en gewenste intensiveringen. We doen dat langs de volgende lijnen:
- Het benutten van onderbesteding op een aantal uitgavenposten op basis van een analyse van rekeningresultaten over een reeks van jaren;
- Het gebruikmaken van vrije financiële ruimte in de verschillende programmareserves;
- Het actualiseren van de noodzakelijke omvang van de algemene reserve en het herijken van het weerstandsvermogen;
- Het heralloceren van enkele plannen wat leidt tot het vrijvallen van gereserveerde middelen;
- Het inzetten van de positieve effecten van de septembercirculaire 2023;
- Het effectiever omgaan met de begrotingsmiddelen door meer gebruik te maken van overcommitering.
De lasten voor inwoners en ondernemers blijven stabiel; tarieven worden alleen trendmatig aangepast.
De ontstane budgettaire ruimte zetten we in om onvermijdelijke en niet uit te stellen knelpunten op te lossen:
- Het voortzetten van de investeringsprogramma’s ‘integrale huisvestingsplannen’ en ‘meerjarig programma kunstwerken’ per 2027;
- Het uitvoeren van de raadsvoorstellen ter versterking van de raad en de accountant;
- Het opvangen van de meerkosten van leerlingenvervoer naar aanleiding van een nieuw contract;
- De kosten van de reparatie van het dak van het ADO-stadion;
- Extra contributiebijdrage aan VNG;
- Het versterken van het Klantcontactcentrum op het terrein van telefonische en online dienstverlening en fraudebestrijding reisdocumenten;
- Het incidenteel dekken van het tekort dat optreedt bij de organisatie van de verkiezingen in 2023.
De belangrijkste bestuurlijke keuzes met financiële impact worden hierna geschetst. We volgen daarbij de programma-indeling.
In bijlage 2 wordt het volledige financiële kader gepresenteerd.